Sinüzit, sinüslerin iltihaplanması sonucu ortaya çıkan bir durumdur. Sinüsler, yüz kemiklerinin içinde yer alan boşluklardır ve burun bölgesinde bulunurlar. Çeşitli nedenlerle sinüslerin içindeki sıvılar çoğaldığında bakteri ve virüslerin üremesi ile enfeksiyon oluşur
Sinüzit’e Yol Açan Sebepler
Alerjiler
Alerjik reaksiyonlar sinüslerin tıkanmasına ve iltihaplanmasına yol açabilir. Polen, ev tozu akarları, hayvan tüyleri ve mantar sporları, sinüs hassasiyetine neden olan maddelerdir.
Bakteriyel/Viral Enfeksiyonlar
Enfeksiyonlar, sinüslerin içindeki sıvılarda birikerek iltihaplanmaya yol açar. Soğuk algınlığı, grip ve bronşit gibi solunum yolu enfeksiyonları, sinüzit gelişimini kolaylaştırabilir.
Hava Basıncı Değişimleri
Yüksek rakımlı şehirlerde yaşayanlar hipoksi riskine maruz kalabilirler. Bunun yanı sıra, yolculuk sırasında uçakta veya yüksek hızlı trenlerde basınç değişimleri de sinüzit gelişimine neden olabilir.
Burun Polipleri
Burun polipleri birçok solunum yolu rahatsızlığına neden olabilir. Burun tıkanıklığı, iştah kaybı, baş ağrısı ve uyku bozukluğu gibi semptomlarla kendini gösterir.
Eğimli Burun Septumu
Burun septumu, burun boşluğunu iki farklı bölüme ayıran kemik ve kıkırdak yapıdır. Eğimli burun septumu, genellikle doğumla birlikte meydana gelir ve nefes darlığına, burun kanamalarına ve sinüzit’e neden olabilir.
Sinüzit Belirtileri
Sinüzit’in belirtileri, herkes için farklılık göstermesine rağmen, en sık rastlanan semptomlar şunlardır:
Sinüs Bölgesinde Sancı ve Baskı
Sinüzit sırasında, yüz bölgesinin çeşitli noktalarında sancı ve baskı hissedilmesi yaygındır. Bunun nedeni sinüslerin şişmesi ve aşırı üreyen bakteri/virüslerdir.
Burun Tıkanıklığı
Sinusu etkileyen bir enfeksiyon veya alerjik reaksiyon, burun tıkanıklığına yol açabilir. Bu semptom, genellikle sinüzit acısından sonra en yaygın görülen belirtidir.
Nefes Almakta Güçlük Çekme
Sinüslerin şişmesi, insanların burun deliklerinden yeterince havayı almasını engelleyebilir. Çoğu zaman, nefes almakta güçlük çekme semptomu, sinüzitten kaynaklanır.
Koku ve Tat Kaybı
Sinüs tıkanıklığı, genellikle koku ve tat hassasiyetini azaltır. Bu da yemek yemeyi veya hayatın diğer keyifli aktivitelerini zorlaştırır.
Baş Ağrısı
Sinüs ağrısı sıklıkla yatmadan hemen önce veya kalktıktan sonra hissedilebilir. Şiddeti bireyden bireye farklılık gösterir ve yaygın olarak sinüs bölgesinde basınç hissi ve hangi tarafa yerleştiği belirgin ağrılar şeklinde kendini gösterir.
Yorgunluk
Sinüzit, vücudun ekstra enerji harcamasına neden olabilir. Bu da bir kişinin sadece hareketli olmasını zorlaştırmakla kalmaz, aynı zamanda uykulu, bitkin ve halsiz hissetmesine de neden olabilir.
Öksürük
Sinüs iltihabı solunum yollarını irrite edebilir ve tahriş olmasına neden olabilir. Bu da kuru öksürük semptomuna neden olabilir.
Boğaz Ağrısı
Sinüs enfeksiyonu, genellikle boğaz bölgesinde ağrı ve rahatsızlık hissiyle kendini gösterir.
Sinüzit Teşhisi
Sinüzit teşhisi için doktorunuz genellikle sizin tıbbi geçmişinizi dinledikten sonra bir fiziksel muayene yapacaktır. Bundan sonra doktorunuz, sinüs iltihabının nedenini doğrulamak için birkaç farklı test yapabilir.
Fiziksel Muayene
Doktorunuz, sinüslerin şişip şişmediğini kontrol etmek için burun kemiği ve çevresini kontrol edecektir. Ayrıca, bir kulak burun boğaz (KBB) uzmanına yönlendirebilir.
Bilgisayarlı Tomografi (BT)
BT taraması, sinüslerin neden şiştiğini ve iltihaplandığını gösterir. Hasta yatar pozisyonda tarama yapılır ve bu durum yaklaşık bir saat kadar sürmektedir.
Riniskopi
Riniskopi, hasta burun pasajlarını incelemek için kullanılan bir cihazdır. Bu, doktorun neden burun tıkanıklığı yaşadığınıza veya diğer semptomları yaşadığınıza dair daha net bir fikir edinmesini sağlar.
Alerji Testleri
Alerji testleri, hangi alerjenlerin sinüzit’e neden olduğunu belirlemek için kullanılır. Bir cilt testi yapılabilir veya kan testlerine başvurulabilir.
Sinüzit Tedavisi
Sinüzit’in tedavisi, altta yatan nedenlere, semptomun şiddetine ve diğer faktörlere bağlı olarak farklılık gösterebilir.
İlaçlar
Sinüzit tedavisinde kullanılan yaygın ilaçlar arasında antibiyotikler, dekonjestanlar, antihistaminikler ve kortikosteroidler yer alır. Ancak, ilaçların yan etkileri nedeniyle özellikle kronik sinüzit ve edinilmiş direnç durumlarında kullanımı doktor yönetiminde olmak zorundadır.
Burun Spreyleri
Burun spreyleri sinüslerdeki şişmeyi hafifletmek için kullanılır. Aktif madde olarak genellikle isoter biçiminde sevmadin, fenilefrin veya oksimetazolin gibi maddeler olur.
Neti Potları ve Salin Döküntüleri
Neti potlar ve salin döküntüleri, sinüslerin drenajını iyileştirmekte yardımcı olacak şekilde tasarlanmıştır. Bu yöntemler, taşması durumunda veya yanlış kullanımlarında zararlı olabilen kaynatılmış su ve tuz karışımına sahiptir.
Cerrahi Müdahale
Cerrahi, sinüzitin kronik bir şekilde oluştuğu durumlarda kullanılır. Ameliyat sırasında, sinüslerde biriken mukoza ve enfekte dokuları çıkarmak için kullanılır.
Ev Yapımı Sinüzit Tedavileri
Sinüzit’in hafif vakaları, bireysel terapötik alternatiflerle tedavi edilebilir. Bu arasında buhar tedavisi, soğuk kompresler, meyve suları ve sıcak çorbalar yer alır. Bu seçenekler, doktorunuz tarafından da önerilebilir veya hastaların deneyebileceği şekilde uyarlanabilir.
Sinüzit’i Önleme
Sinüziti önlemenin en iyi yolu, etkili bir burun hijyeni programı uygulamaktır. Burun hijyenine maksimum özen gösterme ve buna alerjik ya da irite edici maddelerden mümkün olduğunca kaçınma da iyi bir korunma yöntemidir.
İyi Hijyen
El yıkama, ergenler ve yetişkinler için özellikle önemli bir hijyen önlemidir. Sigara içilen alanlardan kaçınmak ve düzenli olarak evlerimizi ve işyerlerimizi temizlemek de burun enfeksiyonlarının azaltılmasında önemlidir.
İrritasyonlardan Kaçınma
İnatçı sinüs enfeksiyonlarına yol açabilen etkilere karşı korunmak için, bazı irritanları kullandığımızdan emin olmalıyız. Kullanılabilir hava filtreleri, kuru hava kaynakları (buharlaştırıcılar veya nemlendiriciler), havadar kağıt havlular, tüylü oyuncaklardan ve diğer evcil hayvanlardan kaçınmak gerekmektedir.
Sigara İçmeyin
Sigara, tüm solunum yollarında tahrişe ve tıkanıklığa neden olabilir. Düzenli olarak sigara içiyorsanız, burun enfeksiyonlarına daha yatkın olabilirsiniz.
Bol Su İçin
Bol su tüketimi, sinüslerin nemli kalmasına yardımcı olabilir ve burun mukozasına zarar veren kuruluğu önleyebilir.
Sıkça Sorulan Sorular
Sinüzit ne kadar sürer?
Hafif vakalarda, sinüzit semptomları genellikle 7-10 gün içinde kaybolur. Ancak, kronik sinüzit vakalarında semptomlar haftalarca veya aylarca devam edebilir.
Sinüzit bulaşıcı mıdır?
Sinüzit bulaşıcı bir durum değildir, ancak virüs ve bakterilerine yayılmasını önlemek için, kişisel hijyen ve el yıkama önlemleri alınması gerekmektedir.
Belirtilerim olmadan sinüzit’im olabilir mi?
Evet, sinüzit semptomu olmadan da yaşanabilir. Sinüslerinin sağlığına özen gösteren kişiler genellikle hiçbir şey hissetmezler.
Sinüzit, görme problemlerine neden olabilir mi?
Evet, ciddi bir sinüs enfeksiyonu görme problemlerine neden ol