NATO: Kuzey Atlantik Antlaşması
NATO, uluslararası askeri ittifak örgütüdür ve Kuzey Atlantik Antlaşması’na dayanmaktadır. Bu antlaşma, ABD, İngiltere, Kanada ve Fransa gibi 12 ülke tarafından kurulmuştur. NATO’ya dahil ülkeler birbirlerine yardım etmeye söz vermektedir, böylece bir üyeye dışarıdan bir saldırı gerçekleşirse diğer üyelerin yardıma gelmesi kaçınılmaz olur. Antlaşmanın ilk müdahalesi Bosna – Hersek’de gerçekleştirilmiştir ve daha sonra Yugoslavya ve Afganistan üzerinde de faaliyet gösterilmiştir.
Kuruluş Süreci
NATO’nun kuruluşuna zemin hazırlayan Brüksel Antlaşması, yine birçok Batılı ülkenin katılımı ile imzalanmıştır. Bu antlaşma, Soğuk Savaş döneminde Sovyet Rusya’ya karşı oluşturulmuştur ancak yetersiz kalması nedeniyle Kuzey Atlantik Antlaşması 1949 yılında imzalanmıştır. İmzalanan antlaşmaya göre, üye olan devletler birbirilerine dışardan bir saldırı geldiğinde yardım edecektir.
Antlaşmanın Maddeleri
Kuzey Atlantik Antlaşması’nda 5 madde bulunmaktadır. Bu maddeler şu şekildedir:
- Antlaşmanın amaçları ve ilkeleri;
- Üyelerin yardımlaşması;
- Askere alma ve üye ülkelerin konumlandırılması;
- Üye devletlerin siyasi bağımsızlığına, toprak bütünlüğüne ve güvenliğine yönelik saldırılara karşı dayanışma;
- Antlaşma’nın uygulanmasına yönelik hükümler.
ISAF
NATO’nun Afganistan Savaşı sonrası insanların güvenliğini ve ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla kurduğu bir örgüt olan ISAF, NATO’nun Afganistan’a yerleştirdiği askerlerin emrinde faaliyet göstermektedir.
4. Madde Talebi
Kuzey Atlantik Antlaşması’nın 4. maddesine göre üye olan bir devletin siyasi bağımsızlığı, toprak bütünlüğü ve güvenliğini tehdit eden durumlarda diğer üyelerden yardım talebinde bulunabilmesi mümkündür.
FAQs
- 1. NATO hangi amaçlar için kurulmuştur?
- NATO, savunma ve güvenlik amaçları ile kurulmuştur.
- 2. Brüksel Antlaşması nedir?
- Brüksel Antlaşması, Soğuk Savaş döneminde NATO’nun temellerinin atıldığı bir antlaşmadır.
- 3. Hangi ülkeler NATO’ya dahildir?
- Amerika Birleşik Devletleri, İngiltere, Kanada ve Fransa gibi 29 ülke, NATO’ya üyedir.
- 4. NATO’nun ilk müdahalesi nerede gerçekleştirilmiştir?
- NATO’nun ilk müdahalesi Bosna-Hersek’te gerçekleştirilmiştir.
- 5. ISAF’in amacı nedir?
- ISAF, NATO’nun Afganistan Savaşı sonrası insanların güvenliğini ve ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla kurduğu bir örgüttür.